Klimat się zmienia. Na gorsze. Czy w Opolu jakoś z tym walczymy? To pytanie nasuwa się na myśl, gdy powódź błyskawiczna niszczy następny region lub kolejne pożary trawią połacie lasów w różnych krajach.
W obliczu zmian klimatycznych cały świat musi dostosować się do nowych okoliczności. Większość państw podejmuje działania, aby ograniczyć emisję gazów cieplarnianych. Często słyszymy o nowych aktach prawnych wydawanych przez organy Unii Europejskiej, dotyczących energetyki, środowiska czy transportu. Niewątpliwie ta organizacja jest liderem w koordynowaniu działań mających na celu ochronę światowego klimatu. Wszystko to ma jednak wymiar globalny, jakby oddalony, a przecież jesteśmy tu i teraz. Owszem, interesuje nas świat, ale na co dzień żyjemy w naszych miastach czy wsiach. Obecnie większość z nas, na stałe lub chwilowo, mieszka w Opolu. My – studenci, wykładowcy, zwykli mieszkańcy – zastanawiamy się czasem, jakie inicjatywy są podejmowane w naszej okolicy w celu walki ze zmianami klimatu.
Każdego ranka musimy jakoś dotrzeć na uczelnię, prawda? Jeśli mamy blisko, to oczywiście używamy naszego darmowego i zdrowego środka transportu – nóg, ale co jeśli trzeba przebyć dłuższy odcinek? Pozostaje nam użycie samochodu lub autobusu. Co do tego drugiego, to Miejski Zakład Komunikacji (MZK) w Opolu posiada aż 98 pojazdów. Tabor składa się głównie z autobusów marki MAN, ale ostatnio miejski przewoźnik wzbogacił się o kilkanaście solarisów. Wiemy wszyscy, że transport zbiorowy jest bardziej wydajny, gdyż więcej osób może dotrzeć do celu za pomocą zajmującego niewiele miejsca środka przemieszczania się. Ktoś może jednak powiedzieć, że w ten sposób też emituje się spaliny. Tutaj należy wyjaśnić, jak obecnie wygląda polityka naszego miasta. Otóż w wakacje tego roku na drogi Opola wyjechało pięć solarisów Urbino 12E. Mają one baterie Solaris High Energy++, a także lampy UV-C w kanałach wentylacyjnych. Ta ostatnia nowinka pozwala zabić niemal wszystkie wirusy dostające się do pojazdu. Wszelkie nowo kontraktowane autobusy dla Opola są elektryczne a tym samym bardziej przyjazne dla naszego miasta. Są też ciche, dzięki czemu zmniejsza się zanieczyszczenie hałasem na grodzkich ulicach. Co ciekawe, na obecną chwilę wszystkie pojazdy z floty MZK mogłyby pomieścić jednocześnie 10 157 osób.
Gdy mówimy o inwestycjach związanych z transportem zbiorowym, nie sposób nie wspomnieć o powstających w ostatnim czasie centrach przesiadkowych. W 2021 r. byliśmy świadkami otwarcia takiego obiektu w rejonie dworca Opole Zachodnie. W skład tamtejszej infrastruktury wchodzą przystanki komunikacji miejskiej, parking oraz wygodne połączenie piesze z peronami. Następnie, wraz z otwarciem trzypoziomowego skrzyżowania w okolicy stadionu Odry Opole, uzyskaliśmy możliwość korzystania z centrum przesiadkowego Opole Wschodnie. Jak na razie użytkowane jest tam tylko jedno stanowisko autobusowe, ale niedługo być może powstanie większy wachlarz połączeń komunikacyjnych. Oczywiście nie sposób pominąć najważniejszej inwestycji w kwestii usprawnienia transportu w mieście. Tak, chodzi o centrum przesiadkowe Opole Główne, nad którym góruje potężny napis „Witamy w stolicy polskiej piosenki”. Tam mieścić się będą stanowiska autobusów regionalnych, parking wielopoziomowy, a także wiele lokalów usługowych, w tym kawiarnia na dachu budynku. Wszystko to połączone jest z przystankami MZK przy ul. 1 Maja. Po (miejmy nadzieję jak najszybszej) przebudowie placu dworcowego będziemy mieli tutaj do czynienia z niezwykle pięknym rejonem naszego miasta. Warto wspomnieć, że planowana jest też budowa kolejnego węzła komunikacyjnego Opole Południe.
W naszym mieście działa już również system ITS (Intelligent Transport System). Sztuczna inteligencja pomaga w rozładowywaniu korków w godzinach szczytu. To rozwiązanie zastosowano na niemal 50 skrzyżowaniach. Dzięki temu zyskują nie tylko kierowcy, ale także piesi. System działa tak, by pomóc pojazdom jak najsprawniej pokonywać arterie Opola i zapobiegać powstawaniu zatorów. Mniejsze korki to szybsza komunikacja miejska – mieszkańcy chętniej z niej korzystają i częściej pozostawiają swoje auta w garażach, co przekłada się ostatecznie na mniejszą ilość emitowanych spalin.
Każdego roku w mieście można też brać udział w wymianie pieców „kopciuchów” na inne źródła ciepła. Zmiana polega na przyłączeniu do miejskiej sieci ciepłowniczej, wprowadzeniu ogrzewania elektrycznego, gazowego lub olejowego albo montażu pompy ciepła lub kotła na paliwo stałe inne niż węgiel. Obecnie mierzymy się jednak z kryzysem energetycznym, który wymaga radykalnych działań. Niemniej pamiętajmy, że ogólny trend w całej Europie jest proekologiczny i pomimo chwilowych trudności nie rezygnujemy z ciągłej walki o poprawę warunków klimatycznych.
Warto również wspomnieć, że powstające kilometry ścieżek rowerowych też sprzyjają naszemu codziennemu dbaniu o klimat. Wystarczy podczas przechadzki ulicą zwrócić uwagę na to, jak duża część opolan przemieszcza się na jednośladzie. Wielu z nas korzysta też z hulajnóg elektrycznych. Ostatnio w mieście pojawiło się już drugie przedsiębiorstwo oferujące usługi związane z przejazdami tego typu urządzeniami.
Nie wspomniałem tutaj o wszystkich aspektach, w których gmina miejska (czy to sama, czy we współpracy z innymi) działa w celu powstrzymania zmian klimatycznych. Oczywiście podążamy za ogólnoświatowym trendem w tej kwestii, który przynosi jakże wielkie korzyści. Centra przesiadkowe, ich wzajemne powiązanie, elektryczne autobusy, inteligentny system transportowy, wymiana źródeł ciepła, segregacja odpadów, recykling – to wszystko jako wielki system jest już sprecyzowane w ustawach oraz aktach unijnych. Wszyscy jesteśmy świadkami walki ze zmianami klimatu. My, Europa. My, świat. Patrzmy szeroko na to, co robimy jako ludzkość, by ratować naszą planetę, ale patrzmy też każdego dnia na to, co nam najbliższe – nasze miasto, nasze zachowania, nas samych… Bo każda zmiana zaczyna się od nas.
Źródła:
- Informacje o taborze autobusowym, https://www.mzkopole.pl/informacje-o-taborze-autobusowym/, [dostęp: 05.11.2022].
- Autobusy elektryczne już na ulicach Opola, https://www.opole.pl/dla-mieszkanca/aktualnosc/autobusy-elektryczne-juz-na-ulicach-opola, [dostęp: 05.11.2022].
- P. Guzik, Opole Zachodnie. Od poniedziałku uruchomione będą nowe przystanki MZK przy centrum przesiadkowym, https://opole.naszemiasto.pl/opole-zachodnie-od-poniedzialku-uruchomione-beda-nowe/ar/c4-8535981, [dostęp: 05.11.2022].
- P. Zapotoczny, Dwie firmy chcą budować Centrum Przesiadkowe Opole Południe. Przetarg na przebudowę ul. Krapkowickiej unieważniono, https://opole.wyborcza.pl/opole/7,35086,29066132,dwie-firmy-chca-budowac-centrum-przesiadkowe-opole-poludnie.html, [dostęp: 05.11.2022].
- M. Majnusz, System ITS w Opolu już działa. Kierowcom jeździ się znacznie łatwiej. Nie oznacza to jednak braku korków w mieście, https://opole.naszemiasto.pl/system-its-w-opolu-juz-dziala-kierowcom-jezdzi-sie-znacznie/ar/c4-8987851, [dostęp: 05.11.2022].
- Wymiana źródeł ciepła na ekologiczne, https://www.opole.pl/dla-mieszkanca/wymiana-zrodel-ciepla-na-ekologiczne, [dostęp: 05.11.2022].
- S. Draguła, Nowe e-hulajnogi w Opolu. Kolejna firma weszła do miasta. Można już korzystać z jej jednośladów. Sprawdź, jak to zrobić, i ile to kosztuje, https://opole.naszemiasto.pl/nowe-e-hulajnogi-w-opolu-kolejna-firma-weszla-do-miasta/ar/c3-8998951, [dostęp: 05.11.2022].
Autor: Marek Starzak
Grafika: Amelia Kamińska
