Wyobraź sobie, że budzisz się rano, wypijasz kawę, wiążesz buty, przytulasz się do ukochanej osoby i wychodzisz z domu. Po drodze zerkasz na telefon i widzisz artykuł dotyczący Twojej uczelni, w którym czytasz, że stanowisz zagrożenie dla społeczeństwa, znieważasz Polaków, niszczysz więzi społeczne i jesteś „wulgarnym dziwadłem” – w skrócie, lepiej, żeby Cię nie było. Jak się czujesz?
A teraz pomyśl, że sytuacja nie odbywa się w Twojej wyobraźni, a dzieje się w rzeczywistości i dla wielu osób stanowi brutalną codzienność. W maju b.r. grupa studentów i studentek Uniwersytetu Opolskiego spotkała się na warsztatach po to, aby wspólnie zastanowić się, co można zrobić, by ta uczelnia była nieco bardziej przyjazna i bezpieczna dla osób LGBT+. Na przestrzeni kilku kolejnych dni odbyła się konferencja prasowa oraz pojawił się szereg artykułów potępiających rzeczone warsztaty i snujących spekulacje o tym, co na nich się działo, np. zamieszczony na portalu 24opole.pl wpis pt. Młodzież Wszechpolska pisze do rektora UO. Chodzi o tęczowe warsztaty
(https://www.24opole.pl/43090,Mlodziez_Wszechpolska_pisze_do_rektora_UO._Chodzi_o_teczowe_warsztaty,wiadomosc.html) lub opublikowane na stronie biura poselskiego Janusza Kowalskiego Pismo do Rektora Uniwersytetu Opolskiego ws. promowania ideologii LGBT
(https://januszkowalski.pl/pismo-na-uniwersytet-opolski-ws-promowania-ideologii-lgbt/), z którego pochodzi wyżej zacytowane określenie.
Sama ta sytuacja pokazuje, że osoba LGBT+ może mieć nieco pod górkę – a to tylko jedna z wielu historii. Ukrywanie swojego związku w obawie o bezpieczeństwo, brak możliwości używania swojego imienia czy zaimków w czasie zajęć akademickich, pozornie niewinne żarty ze strony osób współstudenckich – lista niedogodności jest długa.
Czy jest coś, co jako społeczność akademicka możemy zrobić, by było nieco lepiej?
Miejsce przyjazne to takie, w którym nie trzeba się bać. Jest to też miejsce, w którym nie trzeba ukrywać aspektów swojej tożsamości w obawie przed skrzywdzeniem. Co może w związku z tym zrobić osoba sojusznicza?
Zwróć uwagę na używany język i zwroty – czy pojawiają się tam żarty lub sformułowania, które mogą być obraźliwe? Jeżeli tak, popracuj nad nimi. Pozbycie się form, które obrażają lub mogą stawiać kogoś w niekomfortowej sytuacji, wcale nie ujmie bogactwa językowi, którym na co dzień się posługujesz. Warto też zwrócić uwagę na to, by do osób, z którymi rozmawiasz, zwracać się z podstawowym szacunkiem – to znaczy przy pomocy imienia i zaimków, których używają. Każda osoba ma jakieś zaimki – on/jego, ona/jej, ono/jego lub inne. On poszedł do sklepu. Ona poszła po kawę. Ono poszło po herbatę. Jeżeli nie wiesz lub nie masz pewności, jakimi zaimkami do kogoś się zwracać, możesz po prostu zapytać!
„Kumpel z roku ostatnio powiedział mi, że jest gejem – chyba nic się nie stanie, jak powiem o tym reszcie mojej grupy?” Może się stać. W dalszym ciągu żyjemy w społeczeństwie, w którym informacja o czyjejś orientacji psychoseksualnej czasem stanowi bardzo wrażliwy temat. Jeżeli ktoś z Twojego otoczenia decyduje się na coming out przed Tobą (czy to dotyczący orientacji psychoseksualnej, czy też tożsamości płciowej) zachowaj tę informację dla siebie – chyba że masz wyraźną zgodę tej osoby na podzielenie się nią z kimś innym.
Kiedy zauważasz, że ktoś w Twoim otoczeniu na uczelni doświadcza docinków, wykluczenia czy innej formy traktowania nie w porządku – zareaguj. Pamiętaj jednak, żeby w swoich działaniach uwzględniać osobę, w której imieniu się wstawiasz, i reagować z taktem – tak, by nie pogarszać sytuacji. Warto pamiętać również, że na Uniwersytecie Opolskim działa pełnomocniczka ds. równego traktowania – jeżeli nie masz odpowiednich zasobów, aby reagować, to ona może służyć wsparciem.
„Ale to wszystko jest dla mnie jakieś niezrozumiałe, nie wiem, jak się zachowywać.” Jeżeli są jakieś kwestie, których nie jesteś pewny_a, to możesz zawsze poszukać materiałów, z których dowiesz się więcej. Źródła, z których warto skorzystać, to strony internetowe organizacji działających na rzecz osób LGBT+, odpowiednie kanały w social mediach, filmy czy podcasty. Internet obfituje w wiedzę, po którą wystarczy sięgnąć. Dobrym źródłem na start mogą być materiały przygotowane przez stowarzyszenie Miłość Nie Wyklucza – https://mnw.org.pl/orientujsie/.
Jeżeli chcesz zaangażować się bardziej w działanie na rzecz tego, by nasz uniwersytet był miejscem, w którym osoby z społeczności LGBT+ będa czuć się dobrze, masz ku temu dobrą okazję. W maju reaktywowała się grupa sojusznicza EqUOlity działająca pod patronatem pełnomocniczki ds. równego traktowania. Dołącz do nas!
Po więcej informacji zapraszamy do kontaktu przez fanpage:
https://www.facebook.com/Grupa-sojusznicza-eq-UO-lity-103229408252578
Autorka: Aleksandra Krok
Grafika: Agnieszka Frankowska