Miód to w obecnych czasach jeden z nielicznych w pełni naturalnych i zdrowych produktów. Dzięki swym leczniczym właściwościom cieszy się on dobrą sławą od wielu wieków.
Miód – naturalny antybiotyk
Już około 20 tysięcy lat temu na ścianach hiszpańskiej groty skalnej namalowano człowieka wybierającego miód z dziupli do bukłaka. Z kolei starożytni Hebrajczycy nie bez powodu uważali za najszczęśliwszą krainę taką, która ,,płynie mlekiem i miodem”. To właśnie od nich przywędrowało do nas to powiedzenie. Miód stosowano także w starożytnym Egipcie. Był tam używany przede wszystkim w celach kosmetycznych – sama królowa Kleopatra często zażywała kąpieli w oślim mleku oraz miodzie. Produkt ten był powszechnie uważany za ,,eliksir życia”. Dlatego w niektórych rejonach (na przykład w Australii wśród Aborygenów) pszczoły uważano za święte. Hipokrates – nazywany ojcem medycyny – też wykorzystywał wytwór tych stworzeń. Stosował go między innymi jako środek na długowieczność. I słusznie – mędrzec przeżył ponad 100 lat! Współcześnie również możemy mówić o prężnym rozwoju apiterapii, czyli dziedziny medycyny, która stosuje w leczeniu parafarmaceutyki (paraleki) oparte na bazie miodu i produktów pszczelich.
Dlaczego warto jeść miód?
Miód jest dobry na wszystko i do prawie wszystkiego pasuje. Pożywna kromka żytniego chleba z miodem zaspokoi apetyt nawet największych miłośników słodkości. Produkt możemy stosować jako naturalny słodzik do owsianki, jogurtu naturalnego, ciasta, lemoniady bądź herbaty (jednak dodajemy go dopiero w chwili, gdy herbata lekko ostygnie – pod wpływem zbyt wysokiej temperatury miód traci część swoich właściwości). Chociaż uważam, że miód jest sam w sobie na tyle pyszny, że zasługuje na coś więcej niż bycie zwykłym dodatkiem!
Obecnie wyróżniamy bardzo wiele rodzajów miodu. Każdy z nich wykazuje swoiste właściwości lecznicze oraz posiada odmienne walory smakowe. Dla osób mających problemy z układem krwionośnym poleca się miód rzepakowy. Regularne stosowanie go pozwala wzmocnić mięsień sercowy, likwiduje złogi cholesterolu i obniża ciśnienie tętnicze. Zaś miód lipowy powinien być stosowany profilaktycznie w okresie zimowym jako naturalny wzmacniacz odporności. Jeśli przytrafi się nam przeziębienie, wtedy również warto po niego sięgnąć. Posiada właściwości uspokajające, kojące, działa przeciwgorączkowo, rozkurczowo i jest antybiotyczny. W leczeniu ostrej odmiany grypy, zapalenia zatok, gardła, płuc oraz dróg żółciowych i moczowych skuteczny okazuje się również miód mniszkowy, pozyskiwany z kwiatów mniszka lekarskiego. Bogate właściwości lecznicze wykazuje także miód gryczany. Oczyszcza wątrobę z toksyn, wspiera pracę trzustki, zawiera substancje wzmacniające układ kostny, likwiduje zapalenie nerek i układu moczowego. Z kolei miód spadziowy uważany jest za jeden z najcenniejszych pszczelich wyrobów w naszym klimacie. Zawiera pełen komplet mikro- i makroelementów niezbędnych nam do życia. Pomaga w regulacji procesów metabolicznych zachodzących w organizmie oraz chroni nas przed chorobami. Dla osób z cukrzycą w szczególności polecany jest miód akacjowy, ponieważ zamiast glukozy posiada on fruktozę. Dodatkowo skutecznie odbudowuje błonę śluzową żołądka i jest pomocny podczas leczenia wrzodów.
Oprócz samych miodów do dyspozycji mamy także całą gamę innych produktów pszczelich. Jednym z nich jest pyłek. To doskonałe źródło witamin, enzymów oraz mikro- i makroelementów. U chorych na cukrzycę reguluje poziom cukru we krwi. Pszczeli pyłek pomaga również w stanach wyczerpania, zmęczenia i anemii. Może być stosowany pomocniczo przy terapii antybiotykowej i onkologicznej. Korzystnie wpływa na pracę układu krwionośnego, pokarmowego i moczowego w przypadku chorób prostaty oraz zapobiega starzeniu się skóry. Wysoką skuteczność działania wykazuje także propolis, czyli lepka, aromatyczna sybstancja wytwarzana przez pszczoły z roślinnych substancji balsamicznych. Stosowany w postaci maści przyspiesza regenerację trudno gojących się ran, nawet tych po odmrożeniach czy oparzeniach II i III stopnia. Łagodzi też objawy łuszczycy i grzybicy. Propolis stosowany w postaci nalewki pomaga w leczeniu stanów zapalnych żołądka i jelit. Natomiast mleczko pszczele bogate jest w witaminy B1, B2, B6, B12, PP, kwas pantotenowy, kwas foliowy, biotynę, niacynę i wiele innych biopierwiastków. Spowalnia procesy starzenia się oraz zapobiega miażdżycy, cukrzycy, chorobie wieńcowej i dolegliwościom układu trawiennego. Osobom cierpiącym na reumatyzm oraz nerwobóle polecane jest stosowanie jadu pszczelego. Dodatkowo pomaga on przy chorobach naczyń krwionośnych, takich jak żylaki lub zakrzepica, oraz skutecznie przyspiesza gojenie ran, ukąszeń owadów, a także wyprysków spowodowanych alergiami. Innym niezwykle bogatym w składniki odżywcze produktem jest pierzga – zlepione grudki pyłku kwiatowego. Zawiera węglowodany, białka (w większej ilości niż w pyłku kwiatowym), tłuszcze nienasycone i nasycone, aminokwasy egzogenne (których ludzki organizm nie jest w stanie samodzielnie wytworzyć), witaminy A, B1, B2, B3, B6, B7, B12, C, E, D oraz fosfor, żelazo, krzem, mangan, potas, miedź, sód, selen i cynk. Pierzgę można podawać na przykład w połączeniu z miodem wielokwiatowym.
Jakie miody kupować?
Kupując produkty pochodzenia pszczelego, pamiętajmy, aby wybierać jedynie te, które pochodzą z pasiek stosujących wyłącznie naturalne metody produkcji, a ich miody opatrzone są certyfikatami jakości. Zdecydowanie unikajmy ,,miodów” z marketów! Nie mają one żadnych wartości odżywczych, a i samym smakiem nie dorównują tym prawdziwym.
Kilka słów podsumowania
Miód to ogromny dar, który natura ofiarowuje człowiekowi. Powinniśmy korzystać z dostępnych dobrodziejstw, ale jednocześnie musimy pamiętać, że należy się za nie odwdzięczyć. Właśnie dlatego powinniśmy troszczyć się o pszczoły, których populacja w ostatnich latach znacznie się zmniejszyła. Aby je chronić, wystarczy po prostu dbać o czystość środowiska, sadzić i uprawiać więcej drzew oraz roślin, a do ich pielęgnacji stosować jedynie naturalne nawozy i środki ochrony. Dbajmy więc o dobrostan pszczół i jedzmy miody – i dla zdrowia, i dla smaku!
Tekst pisany w oparciu o książkę Elżbiety Cybulskiej Tajemnice niekonwencjonalnej medycyny.
Autorka: Zuzanna Kozłowska
Grafika: Jessica Pasternicka