Październik jest miesiącem, w którym wiele organizacji lub stowarzyszeń medycznych prowadzi kampanie informacyjne dotyczące profilaktyki raka piersi. Przykładami takich kampanii są chociażby Zdrowe piersi są OK autorstwa Oddziału Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia WSSE w Warszawie lub Think Pink prowadzona przez IFMSA-Poland Oddział Opole. Charakterystycznym akcentem wszelkich kampanii z tego zakresu jest różowa wstążeczka.
Najczęściej występującym nowotworem złośliwym wśród kobiet jest właśnie rak piersi. W całym 2020 r. Centrum Onkologii odnotowało w Krajowym Rejestrze Nowotworów 24 000 zachorowań. Warto zaznaczyć, że nowotwór piersi plasuje się na drugim miejscu pod kątem śmiertelności, ustępując jedynie nowotworowi płuc.
Czynnikami zwiększającymi ryzyko wystąpienia raka piersi są m.in.: wiek, obciążenia rodzinne (zwłaszcza ze strony matki), przedwczesne rozpoczęcie miesiączkowania, późny pierwszy poród, relatywnie późne przejście menopauzy lub też długotrwała zastępcza terapia hormonalna. Czynnikiem genetycznym jest natomiast mutacja genów m.in. BRCA-1 i BRCA-2.
Objawami, które pacjentka sama może wyczuć oraz zauważyć, są zmieniony kształt piersi, wyczuwalne zgrubienia lub guzki. Skóra piersi również może ulec zmianie, np. wyciągnąć się, zmarszczyć lub zmienić kolor. Warto też zwrócić uwagę na samą brodawkę – nie powinna ona być nadmiernie wklęśnięta lub uwypuklona ani mieć innego koloru niż zwykle. Niepokojącymi znakami są dodatkowo owrzodzenie lub wydzielina, zazwyczaj o treści surowiczej (tzn. mętna i lekko biaława).
Samobadanie piersi jest szczególnie ważne, ponieważ pozwala na wczesne wykrycie procesu patologicznego. W skład tego badania wchodzą dwa podstawowe elementy: oglądanie oraz palpacja (badanie za pomocą dotyku). Dzięki możliwości przeprowadzania go samodzielnie, możliwe jest regularne kontrolowanie stanu swojego zdrowia. Najlepiej przeprowadzać je mniej więcej dwa lub trzy dni po zakończeniu miesiączki, co pozwala na wykluczenie nadwrażliwości brodawek i bolesności piersi.
W czasie badania kobieta powinna zwrócić uwagę na wszelkie zmiany skórne oraz brodawki – czy nie powiększają się, nie zmieniają koloru i czy z ewentualnych zmian nie wydobywa się jakikolwiek wysięk. W czasie samego badania, oprócz sprawdzania piersi, warto zwrócić uwagę na ewentualną wyczuwalność węzłów chłonnych pod pachami, fizjologicznie są one niewyczuwalne.
Jeśli kobieta w czasie samobadania wyczuje jakąkolwiek nieprawidłowość, powinna skonsultować się z lekarzem, który wówczas będzie mógł rozpocząć diagnostykę. Należy pamiętać, że im szybciej pacjentka trafi do lekarza, tym szybciej będzie mogła podjąć odpowiednie leczenie.
W celu zachęcenia do zapoznania się z tym ważnym tematem, opolski oddział IFMSA-Poland zorganizował konkurs we współpracy z projektantką biżuterii Anią Kruk. Jego zasady są bardzo proste – wystarczy dodać zdjęcie z czymś różowym, a w opisie oznaczyć @ifmsa_poland_opole oraz dodać hashtagi #thinkpink #konkurspinkring22 #ifmsapoland. Konkurs kończy się 23 października 2022 r.
Autorka: Anna Grobelka
Grafika główna: gov.pl
Grafika: gov.pl, IFMSA-Poland Oddział Opole