W poniedziałek 29 kwietnia odbył się flash mob przeciw cenzurze w sztuce. Kilkanaście osób spotkało się punktualnie o godzinie 18:00 pod Muzeum Śląska Opolskiego, by wspólnie zjeść…banana. W wydarzeniu wzięli udział m.in. dyrektorzy opolskich muzeów, a także wykładowcy i studenci Uniwersytetu Opolskiego. Jednym z inicjatorów spotkania był prof. Kazimierz Ożóg – historyk sztuki, pracownik UO.

Opolski Flash Mob był odpowiedzią na wydarzenia z Muzeum Narodowego w Warszawie, gdzie 26 kwietnia 2019 roku dyrektor muzeum Jerzy Miziołek w ramach cenzury obyczajowej usunął z Galerii Sztuki Polskiej XX i XXI Wieku dwie prace. Były to prace autorstwa Natalii LL „Sztuka konsumpcyjna” z 1975 roku (to na tej instalacji młoda kobieta je banana) oraz Katarzyny Kozyry „Pojawienie się Lou Salome” z 2005 roku.

Cenzura w muzeum poruszyła tysiące osób. Na godz. 18:00 w poniedziałek 29 kwietnia zapowiedziano protest pod Muzeum Narodowym, a na czwartek 2 maja – „Narodowe Jedzenie Bananów”.

Również internetowa akcja solidarnościowa w obronie artystów, używająca m.in. hasztagów #stopcenzurze, #bezcenzury, #sztukamusibyćwolna, #wolnasztuka, #bananaselfie, cieszyła się dużą popularnością. Wzięli w niej udział popularni artyści i osoby publiczne, w tym: Anja Rubik, Krystyna Janda, Monika Brodka i Kuba Wojewódzki.

Jeszcze tego samego dnia – w poniedziałek 29 kwietnia – Dyrekcja Muzeum Narodowego zdecydowała, że prace Natalii LL i Katarzyny Kozyry wrócą na ekspozycję, w ramach pokazu pt. „Widoczne Niewidoczne”.

Tekst/foto: Natalia Rynio, Hania Wieczorek